You are here
40. Yılında 12 Eylül Darbesi
Darbe anayasasıyla sadece işçilerin değil toplumun tüm kesimlerinin kazanımları yok edildi
12 September 2020 - 18:00
12 Eylül’ün işçi sınıfına ne kadar büyük bir darbe vurduğu ilerleyen yıllarda daha net anlaşılacaktı. 1982 yılında yapılan darbe anayasasıyla işçilerin o güne kadar mücadeleyle elde ettiği sendikal, sosyal ve siyasal tüm kazanımlar ortadan kaldırıldı. Sadece işçilerin değil toplumun tüm kesimlerinin kazanımları yok edildi, sesleri kısıldı.
- Kamu emekçilerinin eylem yapmaları, iş yavaşlatmaları, grevlere katılmaları veya bunları teşvik etmeleri “memurluktan çıkarma cezasını gerektiren fiil ve haller” arasında sayıldı.
- Özel öğretim kurumlarında çalışan öğretmenlerin sendika kurmaları, sendikaya üye olmaları, grev yapmaları yasaklandı.
- Birden fazla sendikaya aynı anda üye olma yasağı getirildi.
- Genel grev, siyasi grev ve dayanışma grevi yasaklandı.
- Kıdem tazminatlarına üst sınır getirildi.
- Ayakta yapılan tedavilerde ilaç bedellerinin yüzde 20’si sigortalıdan kesilmeye başlandı. Emekli aylığının hesaplanmasında son beş yıllık kazançların en yüksek üç yılının ortalaması yerine, beş yılın tümünün ortalaması alınmaya başlandı. Yaşlılık aylığı taban oranı yüzde 70’den yüzde 60’a indirildi. Sigorta primi işçi payı yüzde 14’e çıkarıldı.
- 1981-1988 yılları arasında asgari ücret üzerindeki toplam vergi yükü %36’dan %44,5’e çıkarıldı. Aynı dönemde reel ücretler %25 oranında düşerken, ücretlilerin milli gelirden aldıkları pay yarı yarıya azaldı.
- 1987-1989 yılları arasında ücretlilerin gelir vergisindeki payı %38’den %54’e çıkarken, sermayenin payı %62’den %45’e indi.
- 12 Eylül faşizmi tüm bunların yanı sıra özelleştirmelerin, güvencesiz ve esnek çalışma biçimlerinin, taşeronlaşmanın, eğitim ve sağlığın ticarileştirilmesinin de önünü açtı.