You are here
Çarlık Rusya’da bir fabrika: Putilov
7 November 2020 - 14:00
Putilov fabrikası Petersburg’da bulunan ve binlerce ve zaman zaman on binlerce işçinin çalıştığı bir metal fabrikasıdır. 1800’lü yıllarda top mermisi imalatı için inşa edilen bu fabrika, Putilov isimli bir patron tarafından satın alınmış ve demiryolları için üretim yapmaya başlamıştır. Tren rayı, lokomotif, traktör üreterek sermayesini büyüten Putilov fabrikası, işçiler açısından bir cehennemdi.
Şehrin en büyük fabrika kompleksidir Putilov… 1905 yılında fabrikada çalışan işçi sayısı 12 bin 400, 1917 yılına gelindiğinde ise yaklaşık 30 bindir. Bir yerde baskı ve sömürü varsa orada zulme karşı başkaldırı ve mücadele de vardır denilir, öyledir de! Putilov, Çarlık Rusya’da başkaldırının sembollerinden biridir.
3-putilov.jpg
Düşük ücretlere, hayat pahalılığına, iş cinayetlerine, sömürü ve zorbalığa karşı ve belki de en anlamlısı olarak halklara acı ve yıkım getiren savaşa karşı pek çok kez grevler, işgaller yaşamıştır. Derneklerin, sendikaların, işçi örgütlerinin kurulmasının yasak olduğu Çarlık Rusya’da, fabrika komiteleri kuran Putilov işçileri, gerek 1905 gerekse de 1917 Şubat ve Ekim devrimlerinde önemli roller üstlendiler.
Zaman bir derviş gibi sabırla
eğire dursun ipliğini
fabrikaların, sokakların
gümbürtüsü duyuluyor artık
dağılıyor
sevdayı karartan bulutlar
şimdi
bir senfoninin
gittikçe yaklaşan
ayak seslerini duyuyor dünya
ve bu senfoninin en coşkun ritmi
sevdanın, umudun yürüyüşleridir
hayat böylece yazacaktır tarihe
ve öylece gelinecektir
dünyanın beklediği günlere…
Ahmet Telli
Putilov fabrikasının kalbinden, üretim alanından bir fotoğraf... Çocuklar, yaşlılar, gençler yani elleri nasırlılar, Putilov’un yiğit işçileri nasıl da bakıyorlar fotoğraf makinesine... Duruşlarında, gözlerinde ve ellerinde bir kararlılık, bir güven var. Onca sömürüye, zulme, saatlerce çalışmaya rağmen nasıl oluyor da böylesine başları dik ve bakışları pektir? Çünkü artık örgütlenmiş ve esaret prangalarını çıkarmışlardır. Onları köle eden zincirleri atmışlardır kızıl güneşin boynuna bu fotoğrafın çekildiği an. Bundandır bu gurur, güven ve başı dik duruş.
UİD-DER’li işçilerden mesajlar: Sömürüsüz dünyanın yolunu gösterenlere selam olsun!
İşçi Dayanışması’nın 149. sayısında “İnsanlık Tarihinin Görünmeyen Mimarı: EMEK!” adıyla bir yazı yayınlandı. Şöyle diyordu yazıda: “Tarihin gördüğü en usta mimardır emek, büyülüdür. Ama en az bunun kadar gerçek olan da şudur ki en yok sayılan da adı en anılmayan da odur. Hani diyor ya şair; ‘her adımda fırt demiş fırlamış bir büyük adam’ diye…” Ne güzel betimlemiş gazetemiz. İşte bunun gibi, eşsiz güzelliğe sahip Petersburg da emekçilerin teri ve kanı üzerinde yükselmiş, zaten güzelliği de ondan! Okuyunca bunu daha iyi anladık. Böylesine bir akış hazırladığı için UİD-DER’e teşekkür ediyoruz. UİD-DER her alanda bilincimizi biliyor, örgütlü olma ve dünyayı değiştirme şevkimizi artırıyor.
İstanbul’dan bir metal işçisi
